Mowa, wymowa i dykcja

"Mowa otwiera drzwi, które wcześniej były przed dzieckiem zamknięte"

Współczesna rzeczywistość to najczęściej ciągła pogoń - za pracą, pieniędzmi, karierą. Rodzice mają coraz mniej czasu na rozmowy z własnymi dziećmi i tym sposobem pojawiają się kolejne pokolenia osób nie potrafiących komunikować się z drugim człowiekiem. Niewiele jest dziś rodzin, które razem spędzają czas na wspólnych wycieczkach, spacerach, grach czy najzwyklejszych rozmowach. Rozmowa najczęściej gości w domach gdy prowadzona jest w .... telewizji. Telewizja zastępuje rodziców, komputer zastępuje kolegów, a nasze dzieci mówią coraz gorzej. W trosce więc o ogólny rozwój dziecka musimy poświęcić wiele uwagi rozwojowi jego mowy i wymowy.

MAMO, TATO ! jeśli chcesz aby Twoje dziecko poprawnie mówiło sprawdź czy:

    1. Dobrze słyszy
    2. Prawidłowo oddycha podczas snu:
      • Śpi z zamkniętą buzią
    3. Potrafi dmuchać:
      • Nabiera powietrze nosem i wypuszcza ustami
      • Potrafi wydmuchać nos
    4. Prawidłowo przyjmuje pokarmy
    5. Ma sprawny aparat artykulacyjny: język, wargi, podniebienie:
      • Oblizuje wargi językiem
      • Podczas mówienia nie wkłada języka pomiędzy zęby
      • Przy otwartej buzi podnosi język i dotyka jego czubkiem podniebienia
      • Potrafi lizać lody i lizaki
      • Naśladuje stukot kopyt końskich
      • Parska jak konik
      • Wysuwa wargi do przodu i cmoka nimi
      • Głośno ziewa
      • Kaszle na zawołanie
      • Naśladuje chrapanie
      • Potrafi płukać gardło

Jak pomóc w doskonaleniu mowy?

    • Wszystkie wyrazy wypowiadamy prawidłowo
    • Mowiac do dziecka, nie naśladujemy jego mowy, nie spieszczamy
    • Zawsze odpowiadamy na pytania dziecka, starając się utrzymać kontakt wzrokowy
    • Znajdź czas na słuchanie dziecka, nie przerywaj mu
    • Sprawdźmy by rytuałem stało się codzienne czytanie dziecku, objaśniajmy ilustracje w książeczkach
    • Bawmy się w rożne słowne zabawy typu Głuchy telefon, zagadki itp
    • W zabawach określajmy cechy osób, przedmiotów, zwierząt, zabawek
    • Uczmy dzieci wyliczanek, rymowanek, krótkich wierszyków i piosenek

 

Mamo, tato pobaw się ze mną !!

 

 

Zapraszamy do wspólnej zabawy z głoskami: s , z ,c

W procesie rozwoju mowy dziecka głoski: s, z, c, dz pojawiają się około 3 roku życia. Zatem kontrolę nad ich prawidłowym rozwojem oraz ewentualną pracę korygującą można rozpocząć stosunkowo wcześnie, stosując odpowiednie do wieku metody i formy pracy.

- S -

 

"Zabawa z rurką"


Weź rurkę albo słomkę, połóż ją na języku, leciutko zagryź i dmuchaj: ssssssss........do rurki.

"Wąż samotnik"


Sssunie sssobie wąż sssssamotnik,
Za nim jego ssstryj grzechotnik.
I ssstu sssynów ssstryja z sssssykiem:
"przessssstań już być sssssamotnikiem!"

"Smok"


Powtórz za mną wesoły wierszyk:
Szedł po drodze smok
do szkoły się uczyć.
I tak wciąż powtarzał:
sma-sma, smo-smo, smu-smu,
sme-sme, smy-smy, smą-smą, smę-smę.
Taki zielony smok, co uczyć się chciał.

- Z -


Głoskę z wymawiamy podobnie jak głoskę s , ale jej wymowa jest dźwięczna, tzn. wprawiamy w ruch struny głosowe; strumień powietrza jest słabszy.

 

"Komar w trawie"

Zmień się w małego komara, przykucnij w trawie i bzycz, jak prawdziwy komar: zzzzz.......

- C -


Podczas wymawiania głoski c, język dotyka na chwilę do podniebienia tuż za zębami i odskakuje, usta są lekko uśmiechnięte.

"Konik polny"

Po łące skacze konik polny, który między kolejnymi skokami "cyka"- cyk, cyk, cyk, cyk,.......

 

Ćwiczenia dykcyjne

 

    • Naśladuj warkot silnika motocyklowego na różnych wysokościach dźwięku. Najpierw używaj jedynie warg, potem języka, na koniec warg i języka. Warto parsknąć!
    • Kilkakrotnie jak najgłośniej przeciągle cmoknij
    • Kilka razy szeroko otwórz i zamknij usta, układając je w pozycji poszczególnych samogłosek - "a", "o", "u", "e", "i", "y", tym razem rób to głośno
    • Głośno i wyraźnie wypowiadaj połączenia:


"abba, obbo, ubbu, ebbe, ibbi, ybby";
"assa, osso, ussu, esse, issi, yssy".

      Wybierz sobie różne spółgłoski i łącz je z samogłoskami według powyższego wzoru. Każda głoska musi być słyszalna!
    • W różnym tempie wypowiedz:

"da-ta-za-sa-dza-ca-na-ła";
"di-ti-zi-si dzi";
"zia-sia-dzia-cia-nia";
"ga-ka-ha-cha";
"gia-kia-hia-chia".

    • W różnym tempie powiedz:

"brim, bram, bram, bram, brom";
"trim, tram, tram, tram, trom";
"krim, kram, kram, kram, krom"

    itd.

 

Gimnastyka buzi i języka

 

  1. Parsknięcie (naśladowanie konia) - wykonuj je przy zamkniętych wargach i lekko zaciśniętych zębach. To najlepszy rozluźniający aparat mowy przerywnik, więc parsknij sobie po każdej serii ćwiczeń.
  2. Kilka razy szeroko otwórz i zamknij usta, układając je w pozycji poszczególnych samogłosek (najlepiej w kolejności "a", "o", "u", "e", "i", "y". Na razie rób to bezdźwięcznie. Pamiętaj o parsknięciu.
  3. Lekko otwórz usta, dolną szczęką zataczaj w poziomie jak najrówniejsze koła 10 razy w jedną i 10 w drugą stronę (powinieneś wyglądać jak krową przeżuwająca trawę).
  4. Podobne okręgi tym razem zataczaj w pionie.
  5. Wysuwaj szczękę na przemian daleko do przodu i do tyłu.
  6. Zaciśnij zęby, układaj usta na przemian w szeroki uśmiech i wąziutki dziubek.
  7. Zaciśnij zęby, ustami stulonymi w dziubek staraj się dotknąć na przemian ucha lewego i prawego.
  8. Zamknij usta. W przestrzeni między wewnętrzną stroną warg i zębami zataczaj językiem okręgi kilka razy w jedną stronę i kilka w drugą.
  9. Otwórz usta. Zataczaj okręgi jak najmocniej wysuniętym językiem, tym razem po zewnętrznej stronie warg - kilka razy w jedną i drugą stronę.
  10. Przy lekko rozchylonych ustach bardzo szybko przeprowadzaj koniuszek języka z jednego kącika ust w drugi. Ćwiczenie to można wykonywać również bardzo powoli (jest wtedy jeszcze trudniejsze).
Do góry